Nu de rook rond de pausverkiezing wat is gaan liggen, misschien het moment met wat meer afstand naar het vertoon te kijken. En er doorheen te prikken, door bijv. eens te luisteren naar een tegenstem, in casu: Arnaldo da Brescia. 900 jaar geleden riep hij al op tot een totale hervorming binnen de Kerk. En hij liet het niet bij woorden, maar verdreef de paus uit Rome, riep de republiek uit, en transformeerde het Vaticaan in een commune. Hij had het lef zich te beroepen op Christus’ uitspraak dat “Zijn koninkrijk niet van deze wereld is”; hij vond dat zwaard en scepter thuis horen bij de burgerlijke overheden, dat wereldlijke eer en bezit enkel passend zijn voor seculiere gezagsdragers; dat abten, bisschoppen en zelfs de paus moesten kiezen: of hun maatschappelijke macht, of hun eeuwige zaligheid. En dat, na het verlies van hun inkomsten, vrijwillige bijdragen en gaven van de gelovigen voldoende zouden moeten zijn—niet voor leven in luxe en hebzucht, maar voor een sober bestaan tijdens de uitoefening van hun geestelijk bediening. Een schrikbeeld voor elkaar opvolgende pausen was hij. Hij werd dan ook in 1155 opgehangen, verbrand, en zijn as in de Tiber gegooid.
Dick Wursten